Hondenbelasting: wel of niet afschaffen?

Hondenbelasting: Een essentiële bron van inkomsten voor sommige gemeentes en een grote bron van ergernis voor hondeneigenaren. Afschaffen of niet?

Wat is hondenbelasting?

Hondenbelasting is ooit ontstaan om het aantal zwerfhonden en rabiës (hondsdolheid) terug te laten dringen. Ondanks dat we deze problemen niet meer hebben, is het nog steeds een belasting die in gebruik is.

Hondenbelasting is een lokale belasting die door gemeentes in Nederland MAG worden opgelegd aan hondeneigenaren binnen hun gemeente (artikel 226 van de gemeentewet). Het is een algemene belasting waarvan de opbrengen naar de algemene middelen van de gemeente gaan. De gemeenteraad bepaalt waar het geld aan wordt uitgegeven.

Het is daarom ook aan de gemeenteraad om te bepalen óf zij deze belasting willen heffen, en zo ja, tegen welk bedrag en of zij deze blijven inzetten voor algemene middelen óf er een doelbelasting van maken.

Hoe werkt hondenbelasting?

Elke gemeente heeft de bevoegdheid om haar eigen tarieven en regels voor hondenbelasting vast te stellen. Het bedrag dat geïnd wordt is afhankelijk van het aantal honden die de hondenbezitter heeft en het lokale tarief.

Er zijn uitzonderingen waarbij de hondeneigenaar geen belasting hoeft te betalen:

• Blindengeleidehonden.
• Hulphonden.
• Honden jonger dan 3 maand die nog bij de moederhond wonen.
• Honden in het asiel.

In 2020 leverde de hondenbelasting landelijk totaal 50 miljoen euro op. Van de 355 gemeentes inden er in dit jaar nog 193 gemeentes hondenbelasting (54%). We zien het aantal gemeentes wat hondenbelasting int jaarlijst afnemen. (Bron CBS). Voor de gemeente Den Haag levert deze belasting het meeste op: maar liefst 2 miljoen elk jaar. Amsterdam en Rotterdam heffen daarentegen geen hondenbelasting meer.

Vaak leggen de gemeentes die geen hondenbelasting meer heffen een opruimplicht op. Zelf de poep van de hond opruimen dus en anders krijgt men een boete. Er zijn gemeentes die gratis poepzakjes beschikbaar stellen. Er zijn ook gemeentes die én belasting heffen én een opruimplicht hebben én geen poepzakjes gratis beschikbaar stellen. Alle varianten zijn mogelijk en worden gezien.

De bedragen die worden berekend per hond (de 1e hond is vaak het duurste, 2e en 3e honden zijn goedkoper) varieeren. 160 gemeentes heffen geen hondenbelasting meer. In de provincie Drente wordt al sinds 2019 in geen enkele gemeente meer hondenbelasting geint.
De gemeente Groningen rekende voor één hond in 2020 (als duurste gemeente) nog € 133,80. In 2022 is de hondenbelasting in deze gemeente volledig afgeschaft.

Op dit moment is Den Haag de duurste gemeente, hier betaal je € 137,28 voor de 1e hond (2023). Nederweert is de goedkoopste gemeente onder de nog hondenbelasting heffende gemeentes met € 25,– voor de 1e hond. 

Poep op de straat, een grote ergernis voor veel mensen. Door het gratis aanbieden van hondenpoepzakjes worden hondenbezitters meer gestimuleerd de hondenpoep op te ruimen.

Wat zijn de voordelen voor gemeentes?

Hondenbelasting biedt gemeentes een aantal belangrijke voordelen. Ten eerste is het een waardevolle bron van inkomsten die gemeentes kunnen gebruiken om verschillende diensten en voorzieningen te financieren. Denk hierbij aan het onderhoud van parken, speelplaatsen en andere openbare ruimtes. Ook kunnen de opbrengsten worden gebruikt voor het bieden van hondgerelateerde faciliteiten, zoals hondenuitlaatgebieden en hondenspeelplaatsen. Deze voorzieningen dragen bij aan de kwaliteit van leven in de gemeente en bevorderen het welzijn van honden en hun eigenaren.

Daarnaast kan hondenbelasting gezien worden als een instrument om inzicht te krijgen in het aantal honden die binnen een gemeente leven én om dat aantal te reguleren. De hondenbelasting kan een prikkel zijn om geen (extra) hond aan te schaffen.

Transparantie en verantwoording

Gemeentes die hondenbelasting heffen, zouden zo transparant mogelijk moeten zijn over hoe deze inkomsten worden besteed. Het is belangrijk dat gemeentes de inwoners informeren over de specifieke projecten en initiatieven die gefinancierd worden met de opbrengsten van de hondenbelasting.

Kosten inzichtelijk krijgen is vaak lastig: binnen een gemeente zijn verschillende (beheer) afdelingen betrokken: de afdeling Groen en onderhoud voor de aanleg van een haag, bomen, grasveld, ed. Civiel voor betegeling, bebording, een bank, hekwerk. En de poepzakjes, prullenbakken, het legen van de prullenbakken, etc. bij weer een andere afdeling. Toch is het inzichtelijk maken van alle uitgaven belangrijk: er ontstaat hierdoor meer vertrouwen dat de hondenbelasting ook daadwerkelijk terecht komt bij de honden(bezitters).

Aanbevelingen

• Maak inzichtelijk welke kosten er zijn die direct en indirect gemaakt worden t.b.v. faciliteiten voor honden en de hondenbezitters. Dit voorkomt zoveel mogelijk discussies met hondenbezitters die vinden dat er niets gedaan wordt met de belasting die zij betalen.
• Overweeg het afschaffen van de hondenbelasting. Bijna de helft van de gemeentes heeft dit al gedaan. Het is lastig uit te leggen dat in een gemeente wel betaald moet worden terwijl er ‘bij de buren’ geen hondenbelasting wordt gevraagd.
• Indien de hondenbelasting nodig is voor de financiering van de gemeente: overweeg er een doelbelasting van te maken. Zo wordt het voor de hondenbezitters duidelijk(er) dat het geld weer bij ze terecht komt in de vorm van bijvoorbeeld hondenlosloopgebieden, prullenbakken, gratis poepzakjes, etc..  

Succes met de besluitvorming!